تاریخچه
مطالعات طرح توسعه منابع آب و خاک حوضه آبریز رودخانه کرخه از سال 1335 توسط شرکت آمریکایی آغاز گردید. متعاقب آن شرکتهای ایرانی و خارجی مطالعاتی در رابطه با سدسازی به شرح ذیل روی این رودخانه انجام داده اند:
- مطالعات مرحله شناخت توسعه آبیاری حوضه بالادست رودخانه کرخه در سال 1345
- مطالعات تکمیلی دو شرکت ایرانی و ایتالیائی در سال 1347
- مطالعات امکان یابی سد مخزنی کرخه توسط مهندسین مشاور عمران و منابع آب ایران در سال 1358
- پس از پیروزی انقلاب اسلامی مطالعاتی توسط جهاد سازندگی انجام شد.
- مطالعات تکمیلی مرحله اول سد کرخه توسط شرکت مهاب قدس در سال 1367
موقعیت و جانمایی
سد کرخه در 21 کیلومتری شمال غرب اندیمشک در استان خوزستان (در جنوب غربی ایران) احداث گردیده است. این پروژه در 48 درجه و 8.7 دقیقه طول شرقی و نیز 32 درجه و 6.29 دقیقه شمالی واقع شده است.
مشخصات رودخانه
رودخانه کرخه از مناطق میانی و جنوب غربی رشته کوههای زاگرس در نواحی غرب و شمال غرب کشور سرچشمه گرفته و پس از طی مسافتی در حدود 900 کیلومتر در امتداد شمال به جنوب سرانجام در مرز مشترک ایران و عراق به مرداب هورالعظیم میرسد. رودخانه کرخه پس از رودخانههای کارون و دز سومین رودخانه بزرگ ایران از نظر آبدهی محسوب می شود.
مشخصات حوضه آبریز
حوضه آبریز کرخه به وسعت حدود 43 هزار کیلومتر مربع، بین 46 درجه و 57 دقیقه تا 49 درجه و 10 دقیقه شرقی و 31 درجه و 48 دقیقه تا 34 درجه و 58 دقیقه عرض شمالی واقع شده است.
ویژگی ها
- بزرگترین سد تاریخ ایران
- دارای بزرگترین دریاچه مصنوعی کشو
زمان شروع و پایان
- شروع عملیات: اسفند ماه سال 1370
- انحراف آب رودخانه کرخه: مهرماه سال1374
- آبگیری سد: بهمن ماه سال 1378
- افتتاح بخش ساختمان بدنه و سرریز: فروردین ماه سال 1380
- بهره برداری از اولین واحد نیروگاه: شهریور ماه سال1381 "31مردادماه 1381 ساعت 19:30"
- بهره برداری ازدومین واحد نیروگاه: دی ماه سال1381 "1 بهمن ماه 1381 ساعت 17:40"
- بهره برداری ازسومین واحد نیروگاه: مرداد ماه سال1382 "6 خردادماه 1382 ساعت 22"
- شروع عملیات تکمیلی و ساماندهی سد کرخه: اردیبهشت ماه 1383
- آغاز بهره برداری از دریچه های سرریز: اردیبهشت 1383
- افتتاح تونل انتقال آب دشت عباس: اول اردیبهشت 1384
اطلاعات پایه
نام رسمی:سد کرخه
رودخانه:کرخه
محل:۲۱ کیلومتری شمال غرب اندیمشک در استان خوزستان
نوع سد:خاکی به هسته رسی
ارتفاع از پی:۱۲۷ متر
طول تاج:۳۰۳۰ متر
عرض در پی:۱۰۰ متر
عرض تاج: ۱۲ متر
نوع سر ریز :اوجی دریچهدار با سرسره آبی
و ۴ دریچهٔ قطاعی
ظرفیت تخلیه سرریزها:۱۸۲۶۰ متر مکعب بر ثانیه
تاریخ آغاز ساخت:۱۳۷۰
تاریخ ساخت:فروردین ۱۳۸۰
اطلاعات مخزن
حجم مخزن:۴۳۰ میلیون متر مکعب در تراز بهرهبرداری
مساحت دریاچه:۴۷ کیلومتر مربع در تراز بهرهبرداری
طول دریاچه:۶۰ کیلومتر در تراز بهرهبرداری